Gemeentehuis Ouder-Amstel

Klik hier voor meer foto's....

Dorpsstraat/Vondelstraat
Ouderkerk aan de Amstel

Vier raadhuizen

Het huidige gemeentehuis (1981/2005) heeft drie voorgangers gehad. Het vorige raadhuis dat op die plek stond, werd gebouwd in 1873. Het pand - in waterstaatstijl - werd in 1980 afgebroken, omdat het te bouwvallig werd. Voor de bouw ervan moest het rechthuis uit 1657, dat na veel gekrakeel tot stand kwam, wijken. Maar ook dat rechthuis had een voorganger. Het oudste rechthuis was gevestigd in wat nu café De Vrije Handel is.

De Vrije Handel

Wat we weten van het allereerste rechthuis, is ontleend aan oude prenten en tekeningen. Het meest vertelt ons
een tekening van Roelant Roghman uit 1647. Wie op de stoep van het huidige gemeentehuis gaat staan, heeft - eeuwen later - nog steeds vrijwel hetzelfde uitzicht. Op de hoek van Kerkstraat en Dorpsstraat stond het eerste rechthuis, nu ‘De Vrije handel’.

Verzet van de buurmeesters

Rond de bouw van het tweede rechthuis rees grote commotie. Het geschil begon in 1649 en eindigde pas in 1658. Er waren twee partijen die tegenovergestelde meningen hadden. De ene partij wilde het oude gebouw oplappen, de andere wilde nieuwbouw. De gemoederen liepen zo hoog op dat het Hof van Holland eraan te pas moest komen om een salomonsoordeel te vellen.
De 'nieuwbouwpartij' bestond uit de bestuurders van het dorp: baljuw/dijkgraaf, schout, secretaris en schepenen. In de 'oplappartij' zaten de vier buurmeesters. Buurmeesters waren in die dagen belangrijk. Zij vertegenwoordigden de vier kwartieren in de gemeente: Duivendrecht, Waver, Waarthuizen en Bullewijk/dorp. Deze buurmeesters inden de verpondingen (locale belastingen) in hun wijk. De buurmeesters hadden in 1628 het dorpshuis, dat als rechthuis dienst deed, gekocht. Met toestemming van de schepenen. Buurmeesters werden overigens elk jaar door de schepenen benoemd. Opknappen kostte 700, nieuwbouw 3000 gulden. De besluitvorming stagneerde. Ondertussen werd het oude rechthuis steeds bouwvalliger. Uiteindelijk haalden de tegenstanders bakzeil. Het nieuwe raadhuis kwam er toch in 1657 en bleef ruim 200 jaar overeind. Het werd in 1872 afgebroken.

Verzakkingen

Vermoedelijk zal het raadhuis van 1657 wel in slechte bouwkundige staat geweest zijn of niet meer voldaan hebben aan de eisen van die tijd. In elk geval vond men dat er nieuw raadhuis moest komen. Architect Hendrikus Philippus Eskes maakte het ontwerp. De aanbesteding vond plaats in november 1871. Het werk wordt gegund aan de Gebr. Meijers uit Amsterdam.  Het pand wordt op 5 augustus 1873 ingewijd. Daarna wordt het raadhuis een paar keer grondig verbouwd en uitgebreid o.a. in 1956. Dan wordt een nieuwe vleugel ingewijd. In de loop van de jaren '60 en '70 bleek dat de houten fundering nog maar voor een klein deel onder water stond en paalrot optrad. Het gebouw begon scheuren te vertonen en verzakte op sommige plekken. Nieuwbouw werd onontkoombaar. Het werd in 1980 afgebroken.

Ruijssenaars

In 1981 werd het Gemeentehuis, zoals we dat nu vanaf de Dorpsstraat zien, geopend. Het ontwerp was van architect Hans Ruijssenaars. Burg. W.J.H. Hoobroeckx viel de eer van de opening te beurt. Het pand werd in 2005 uitgebreid door dezelfde Hans Ruijssenaars.