Gezellenhuis

Klik hier voor meer foto's....

Ronde Hoep Oost 29
1191 KC Ouderkerk aan de Amstel

Verenigingszaal

Het voormalige gezellenhuis bestaat uit een houten verenigingszaal (1902) en een tweelaags voorhuis (1921).  De zaal kwam in 1902-1910 tot stand. Het gezellenhuis had geen logiesfunctie, maar diende als verenigingsgebouw. Kenmerkend voorbeeld van een uit
de eerste decennia van de twintigste eeuw daterend verenigingsgebouw in een deels ambachtelijk-traditionele, deels rationalistische bouwtrant.
Rijksmonument 511295.

Sint Aloysius

Het gebouw werd opgericht als onderdak voor de verenigingsactiviteiten van de jongelingenvereniging St. Aloysius. In de tweede helft van de 19e eeuw nam de Duitse kapelaan Adolph Kolping het initiatief om katholieke gezellen (handwerkslieden) op te leiden. Met een vakopleiding zouden zij betere bestaansmogelijkheden verwerven. Dat initiatief werd ook in Nederland opgevolgd, o.a. in Ouderkerk en dat werd de St. Aloysius Vereniging. De toenmalige pastoor De Graaf en kapelaan Van der Loos waren bang dat jongeren te veel tijd in de kroeg zouden doorbrengen. De vereniging was ook bedoeld om deze gevaren het hoofd te bieden. Van der Loos ging voortvarend aan de slag. In 1902 werden de statuten vastgesteld en werd opdracht gegeven voor de bouw. Van der Loos schakelde het architectenbureau van Jos. Cuypers en Jan Stuyt in. Stuyt leverde het ontwerp. Aannemer Kempers kreeg de bouwopdracht. Vanwege de beperkte middelen werd gekozen voor een houten constructie met gestapelde droge turven als fundament. Deze methode werd vaker toegepast in poldergebieden. De bouwlocatie was naast de parochieschool.

Toneel en kegelbaan

De grote zaal had 200 zitplaatsen, een toneel van 5,7 x 8 meter met kleedkamers aan weerszijden. Onder het toneel was een berging voor stoelen. De hoofdingang had een tochtportaal. Er was een buffet, bestuurskamers en een bibliotheek. Over de lengte van de zaal was aan één kant een kegelbaan, die met grote schuiframen af te sluiten viel. De beschildering was polychromisch en bood de mogelijkheid teksten aan te brengen.

Van der Loos

Al op 16 november 1902 kon kapelaan Van der Loos het gebouw inwijden. Pastoor Lohmeijer uit Bovenkerk sprak een feestrede uit die eindigde met:
"Deken Graaf en van der Loos begonnen
Cuypers en Jan Stuyt verzonnen
Kempers maakt het
De menschen laakten het
Och, wat maakt het.
God bewaakt het."

Het bakstenen voorhuis is uit 1921, naar ontwerp van P.J. Peeters: een tweelaags huis met een mansardekap en een expressionistisch vormgegeven hoofdentree.
Het Gezellenhuis is historisch nauw verbonden met kerk en pastorie van de St. Urbanusparochie en heeft daardoor ensemblewaarde.

Restauratie

Het Gezellenhuis stond er jarenlang troosteloos bij. Maar gelukkig wordt er nu hard gewerkt aan de restauratie. Veel is er aan de buitenkant anno 2023 niet te zien. Het gebouw is vrijwel geheel gehuld in plastic. Het doel is om van het Gezellenhuis weer een echte ontmoetingsplek te maken. Er komen een brouwerij en een brouwcafé, waar speciaalbieren te proeven zijn. Ook komen er keuken en een restaurantfunctie. Daarnaast wordt het podium hersteld voor culturele activiteiten. In het voorhuis komt een B&B. Als alles volgens plan verloopt, gaat het nieuwe Gezellenhuis in het voorjaar van 2024 open.